top of page

RAPORTY

Tempo wzrostu gospodarczego ma fundamentalne znaczenie dla poziomu życia każdego z nas, szczególnie w przypadku krajów, które muszą nadrabiać stracony czas, takich jak Polska. Przez ostatnie 25-lat Polska, obok Estonii i Irlandii należała do najszybciej rozwijających się państw członkowskich Unii Europejskiej. Pomimo szybkiego wzrostu w ostatnich 25 latach, jesteśmy szóstym najbiedniejszym państwem w UE. Obecnie poziom PKB na mieszkańca w Polsce, to tylko 54% poziomu Niemiec. Raport identyfikuje zagrożenia dla wzrostu polskiej gospodarki i wskazuje reformy, których wprowadzenie pozwoliłoby nam na kontynuowanie nadrabiania dystansu dzielącego Polskę od najzamożniejszych państw.

Stary system emerytalny (sprzed 1999 roku) był nie do utrzymania. Jego zachowanie wymagałoby podniesienia składki emerytalnej powyżej 40% w 2050 roku. Celem reformy emerytalnej z 1999 roku było zapobieżenie tej eksplozji ciężarów fiskalnych. W raporcie przedstawiono jej skutki dla stanu finansów publicznych, bezpieczeństwa wypłat emerytur i wzrostu gospodarczego. Wskazano także na odchylenia od pierwotnych jej założeń. Wreszcie, dokonano oceny propozycji likwidacji lub ograniczenia filara kapitałowego systemu emerytalnego.

Dobre drogi obniżają koszty transportu. Redukując ryzyko nieterminowych dostaw, ułatwiają specjalizację. Pozwalając na wyjście ze sprzedażą poza lokalne rynki, umożliwiają czerpania korzyści z dużej skali produkcji. Dając możliwość szybkiego pokonywania dużych odległości, pozwalają na pracę poza miejscem zamieszkania, a tym samym ułatwiają jej dopasowanie do kwalifikacji. W raporcie dokonano oceny stanu infrastuktury drogowej w Polsce oraz oszacowano bilans korzyści i kosztów rozwoju sieci autostrad. Jednocześnie przedstawiono główne bariery rozwoju infrastruktury drogowej oraz plan ich usunięcia. 

Istnieje duża zgodność wśród ekonomistów co do tego, że rozwinięty system finansowy pozytywnie wpływa na wzrost gospodarki. Instytucje finansowe, po pierwsze, zbierają informacje o zyskownych inwestycjach i kierują kapitał do tych projektów. Bez ich pośrednictwa każdy inwestor musiałby poszukiwać dobrych projektów samodzielnie. Po drugie, zapewniają sprawny nadzór nad oszczędną realizacją inwestycji. Po trzecie, ułatwiają zarządzanie ryzykiem. Po czwarte, potrafią mobilizować duże kapitały na potrzeby inwestycji, a te najczęściej można zrealizować albo w calości, albo wcale. Po piąte,ułatwiają wymianę dóbr, pozwalając np. na dokonywanie płatności bez fizycznego kontaktu stron transkacji. W raporcie pokazano rozwój rynków finansowych w Polsce oraz jego perspektywy. W szczególności zarysowano scenariusze dalszego rozwoju warszawskiej giełdy.

Podtrzymanie wysokiego tempa wzrostu polskiej gospodarki wymaga zwiększenia odsetka pracujących wśród osób w wieku produkcyjnym oraz większego udziału inwestycji w PKB. Ale aby więcej Polaków pracowało oraz oszczędzało i inwestowało, musi się im to opłacać. Jednym z czynników, który ogranicza korzyści z pracy oraz oszczędzania i inwestowania są wysokie i skomplikowane podatki. Nie da się zmniejszyć ciężarów podatkowych bez obniżenia relacji wydatków publicznych do PKB. W raporcie przedstawiono propozycje zmian w podatkach w naszym kraju, zaprojektowane w taki sposób, aby przy niewielkim ubytku dochodów sektora finansów publicznych możliwie mocno i szybko podnieść opłacalność zatrudniania oraz oszczędzania i inwestowania.

W Polsce możliwy jest cud gospodarczy, ale więcej Polaków musi pracować. Obecnie odsetek pracujących wśród osób w wieku produkcyjnym jest u nas o ponad jedną piątą niższy niż w krajach Europy Zachodniej. Zwiększenie tego odsetka jest podstawową rezerwą na podtrzymanie szybkiego tempa wzrostu gospodarczego. W raporcie oszacowano koszty wczesnej dezaktywizacji Polaków. Ponadto, pokazano w nim, z jednej strony, zagrożenia wynikające z utrzymania przywilejów emerytalnych, a z drugiej strony, korzyści z ich zniesienia. W raporcie wskazano również czynniki, które skłaniają ludzi do wczesnego przechodzenia na emeryturę. Przybliżono też doświadczenia krajów, którym udało się odwrócić proces wczesnej dezaktywizacji. Na tej podstawie sformułowano rekomendacje, w jaki sposób powtórzyć sukces tych krajów w Polsce.

Przez cud gospodarczy można rozumieć szybki wzrost gospodarczy na przestrzeni kilkunastu lat. Dlaczego jest to cud? Bo tylko niewielu krajom na świecie się to udało, a to od tempa wzrostu gospodarczego zależy, jak szybko poprawiają się warunki życia ludzi.  W 1989 roku polska gospodarka była w rozsypce. Jednak dzięki reformom z początku okresu transformacji stała się liderem wśród krajów posocjalistycznych pod względem tempa wzrostu . W raporcie wskazano główne obszary reform, które wzmacniając jej fundamenty, pozwoliłyby podtrzymać dotychczasowy szybki wzrost.

Prywatyzacja oznacza ograniczenie zaangażowania państwa w prowadzenie działalności gospodarczej. Raport koncentruje się na prywatyzacji transformacyjnej, czyli sprzedaży przedsiębiorstw kontrolowanych przez Skarb Państwa firmom prywatnym. Przedstawiono w nim szacunki kosztów zablokowania tego procesu pod rządami koalicji PiS, LPR i Samoobrony dla budżetu państwa, przedsiębiorstw i obywateli.

Polska gospodarka od 2003 roku szybko się rozwija. Rośnie eksport towarów i usług, spada bezrobocie, inflacja jest na stosunkowo niskim poziomie, zwiększa się udział inwestycji w PKB. W raporcie przedstawiono przyczyny takich wyników, wskazano główne problemy, które mogą zburzyć pozytywny obraz polskiej gospodarki, oraz dokonano oceny polityki gospodarczej odchodzącego rządu.

Please reload

ANDRZEJ RZOŃCA

bottom of page